Kancelaria notarialna to miejsce, gdzie spotykają się przepisy prawa i życie codzienne. Choć wielu osobom „Notariusz” kojarzy się tylko z przystawianiem pieczątki na ważnych dokumentach, jego rola jest znacznie szersza. W Polsce notariusz jest osobą zaufania publicznego, powołaną do dokonywania czynności notarialnych, które nadają dokumentom szczególną rangę i moc prawną.
W niniejszym artykule opowiemy:
Notariusz to prawnik, który po studiach prawniczych odbył aplikację notarialną i zdał egzamin notarialny, po którym (najczęściej) praktykował jako zastępca notarialny, a następnie został mianowany przez Ministra Sprawiedliwości na notariusza. Jego działalność regulowana jest przez ustawę z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie.
Notariusze są zrzeszeni w 11 izbach notarialnych, które działają w okręgach sądów apelacyjnych. Izby te sprawują nadzór nad działalnością notariuszy, wspierają ich w codziennej pracy, a także czuwają nad przestrzeganiem zasad etyki zawodowej. Krajowa Rada Notarialna – ogólnopolski organ samorządu notarialnego – reprezentuje środowisko notarialne na poziomie krajowym i współpracuje z organami państwowymi. Dzięki działalności izb notarialnych klienci kancelarii notarialnych mogą mieć pewność, że usługi notarialne świadczone są w sposób rzetelny i zgodny z obowiązującym prawem.
Notariusz nie reprezentuje interesów jednej strony, jak adwokat albo radca prawny. Działa bezstronnie i jego zadaniem jest zabezpieczenie interesów wszystkich stron czynności prawnej. Dokumenty sporządzane przez notariusza mają charakter urzędowy.
Kancelaria notarialna wykonuje wiele różnorodnych czynności notarialnych. Najważniejsze z nich to:
Akt notarialny to dokument sporządzony przez notariusza, który spełnia wymogi formalne wymagane przez przepisy, i który potwierdza dokonanie określonej czynności prawnej. Wymagana jest forma aktu notarialnego m.in. przy:
Notariusz może potwierdzić, że dany podpis został złożony w jego obecności bądź potwierdzić uznanie podpisu za własnoręcznie złożony. To przydatne m.in. przy:
Notariusz spisuje protokoły np. ze zgromadzeń spółek, zebrań wspólnot mieszkaniowych czy czynności spornych. Protokół notarialny ma walor dokumentu urzędowego.
Kancelaria notarialna może przyjąć na przechowanie:
W pewnych przypadkach ustawa wymaga, aby dokonanie czynności notarialnej było w formie aktu notarialnego, Jeśli nie zachowasz właściwej formy, czynność będzie nieważna. Dotyczy to m.in.:
Niekiedy ustawa wymaga, aby Notariusz poświadczył podpisy stron pod dokumentem, bez zachowania tej formy czynność będzie nieważna. Dotyczy to m.in. poświadczenia podpisów pod:
Możesz również skorzystać z notariusza dobrowolnie, gdy chcesz:
Notariusz nie może działać „na wiarę” ani „na słowo”, dlatego do aktu notarialnego notariusz poprosi Ciebie o dostarczenie odpowiednich dokumentów, które zweryfikuje czy są prawdziwe. Przykładowo, przy sprzedaży mieszkania potrzebne będą:
Notariusz pobiera wynagrodzenie, zwane taksą notarialną, którego maksymalna wysokość określona jest w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. Do taksy doliczany jest VAT oraz ewentualne opłaty sądowe i podatek (np. PCC lub podatek od spadków i darowizn).
Notariusz najpierw analizuje dokumenty, następnie przygotowuje projekt aktu. Na spotkaniu (w obecności wszystkich stron czynności notarialnej) odczytuje dokument, wyjaśnia jego treść i jeśli strony zgadzają się z treścią aktu notarialnego – akt notarialny zostaje podpisany przez strony czynności i notariusza. Oryginał aktu notarialnego jest jeden i przechowywany jest przez kancelarię 10 lat w zabezpieczonym archiwum kancelarii, a następnie przekazywany jest do archiwum państwowego. Natomiast po podpisaniu danego aktu notariusz wydaje stronom i przesyła właściwym urzędom wypis aktu notarialnego – który potwierdza treść podpisanego aktu notarialnego w wersji papierowej, lub obecnie coraz częściej sporządza notarialny odpis elektroniczny aktu notarialnego w formacie pdf. z kwalifikowanym podpisem notariusza potwierdzającym treść aktu notarialnego.
Tak. Nie ma rejonizacji. Możesz skorzystać z usług notariusza w dowolnym mieście w Polsce lub dowolnego notariusza w danym mieście.
Notariusz może wyjaśnić ryzyka, pokazać jakie są rozwiązania i z jakimi konsekwencjami się one wiążą, ale nie wskaże Ci, co jest dla Ciebie najkorzystniejsze – powyższe tylko w zakresie czynności notarialnych jakich ma dokonywać. Notariusz nie może faworyzować żadnej strony.
Tak, taksa notarialna to maksymalna stawka. Możesz zapytać o możliwość rabatu, zwłaszcza przy większej liczbie czynności.
Kancelaria notarialna to miejsce, w którym zawierane są ważne i często życiowe transakcje i decyzje: sprzedaż mieszkania, spisanie testamentu, założenie spółki. Notariusz dba o to, by wszystko odbyło się zgodnie z prawem i w sposób bezpieczny dla wszystkich stron. Warto wiedzieć, kiedy obecność notariusza jest konieczna, a kiedy może być po prostu rozsądnym wyborem.
Jeśli planujesz ważną czynność prawną – warto skonsultować się z kancelarią notarialną. Może to zaoszczędzić wiele problemów w przyszłości.
