Zastrzeżenie numeru PESEL, a wizyta u notariusza.
Od 1 czerwca 2024 r., notariusze są zobowiązani sprawdzać, przed dokonaniem czynności, których stroną lub mocodawcą jest osoba fizyczna i której przedmiotem jest:
czy numer PESEL strony lub jej mocodawcy widnieje w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL. Sprawdzenie przez notariusza będzie dokonywane on-line, przez system teleinformatyczny i w razie stwierdzenia, iż numer znajduje się w rejestrze zastrzeżeń PESEL, notariusz będzie musiał odmówić dokonania ww. czynności.
Natomiast, przed dokonaniem innych czynności niż wyżej wskazane, Notariusz będzie mógł sprawdzić w rejestrze zastrzeżeń PESEL czy numer PESEL jest zastrzeżony i (mógł) odmówić dokonania tej czynności, jeżeli numer PESEL co najmniej jednej z osób biorących udział w tej czynności jest zastrzeżony w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.
W przypadku niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, innej niż planowana i ogłoszona na stronie BIP ministra właściwego do spraw informatyzacji i trwającej dłużej niż 15 minut, notariusz może:
1) wstrzymać się od dokonania czynności notarialnej do czasu przywrócenia dostępności systemu albo
2) dokonać czynności notarialnej.
W którym kierunku „pójdzie praktyka” – czy notariusze będą sprawdzać czy numery PESEL znajdują się w rejestrze zastrzeżeń PESEL tylko w sytuacjach wyżej enumeratywnie wymienionych czy też przy każdej czynności notarialnej, uzasadniając to dbałością o bezpieczeństwo transakcji?
Jak zastrzec numer PESEL?
Numer PESEL można zastrzec, co do zasady, na wniosek osoby, której PESEL nadano, przy czym w rejestrze zamieszcza się tylko numery PESEL osób pełnoletnich.
Wniosek o wpis numeru PESEL do rejestru zastrzeżeń PESEL można złożyć w wersji papierowej (na formularzu), przez Internet (np. strona www. ministerstwa, banku lub SKOKU) oraz aplikację mObywatel 2.0.
Numer PESEL zostanie zarejestrowany w rejestrze zastrzeżeń PESEL również z urzędu, w przypadku:
1) unieważnienia dowodu osobistego na skutek zgłoszenia utraty dowodu osobistego lub zgłoszenia podejrzenia nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych,
2) rejestracji w rejestrze PESEL śmierci osoby, której PESEL nadano.
W razie niemożności złożenia wniosku o zastrzeżenie numeru PESEL spowodowanej chorobą, niepełnosprawnością lub inną niedającą się pokonać przeszkodą zastrzeżenia numeru PESEL można dokonać przez pełnomocnika Pełnomocnik składa pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności i potwierdza swoją tożsamość za pomocą dokumentu tożsamości.
W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych albo posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych wniosek o zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL może złożyć opiekun prawny albo kurator.
Co muszę zrobić przed wizytą u notariusza, jeżeli mój PESEL znajduje się w rejestrze zastrzeżeń PESEL?
W takim przypadku należy cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL. Cofnąć zastrzeżenie PESEL można na formularzu, w wersji papierowej, przez Internet oraz aplikację mObywatel 2.0. Po dokonaniu czynności notarialnej numer PESEL można ponownie zastrzec w rejestrze, po upływie co najmniej 30 minut od chwili cofnięcia zastrzeżenia. Cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL można dokonać także czasowo, wskazując chwilę ponownego zastrzeżenia numeru PESEL.
Cofnąć zastrzeżenie można w ten sam sposób, co zgłoszenie zastrzeżenia PESEL, przy czym nie można cofnąć zastrzeżenia numeru PESEL przez pełnomocnika.
Czy sprawdzenie numeru PESEL przez notariusza jest odpłatne?
Praktyki kancelarii notarialnych w tym zakresie są różne, nasza Kancelaria, na chwilę obecną nie pobiera żadnych dodatkowych opłat za sprawdzenie zastrzeżenia PESEL.
Z instrukcją, jak zastrzec i cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL, mogą Państwo zapoznać się pod poniższymi linkami:
https://www.gov.pl/web/gov/zastrzez-swoj-numer-pesel-lub-cofnij-zastrzezenie